Waar het voor veel mensen makkelijk is om naar de wc te gaan, is de toiletgang bij dementie veel ingewikkelder. Het leven van kwetsbare ouderen met dementie gaat helaas niet over rozen. Dit artikel biedt praktische handvatten.
- Wat wordt er met toiletgang bedoeld? (toiletgang betekenis)
- Toiletgang bij dementie uitgelegd
- Het protocol voor toiletgang ouderen
- Alle hulpmiddelen voor toiletgang ouderen
- Verstoorde toiletgang? Toiletgang stimuleren doe je zo
Wat wordt er met toiletgang bedoeld? (toiletgang betekenis)
De toiletgang betekenis omvat alle handelingen rondom naar het toilet gaan. Dus het gedeeltelijk uitkleden, het gaan zitten, weer opstaan en aankleden. Met het toilet kan ook een po, postoel, urinaal, etc. bedoeld worden.
Toiletgang bij dementie uitgelegd
Waar het voor de meeste mensen een vanzelfsprekende handeling is, is de toiletgang bij dementie een ander verhaal. Naast dat er door het ouder worden lichamelijke belemmeringen zijn, speelt ook de mentale capaciteit een rol.
Ze begrijpen bijvoorbeeld niet waarom het nodig is dat iemand hen helpt en voelen zich belemmerd in hun privacy. Of ze realiseren zich niet dat hun blaas vol zit en laten het lopen. Ook kan het zijn dat de dementerende niet meer weet waar de toiletruimte is of vergeten zijn hoe het werkt met uit- en weer aankleden.
Veel demente ouderen krijgen daarom onterecht al veel te snel incontinentiemateriaal. Daarom is het voor dementerende ouderen belangrijk dat zij een overzichtelijke, veilige badkamer met een vaste looproute tot hun beschikking hebben, zodat ze zolang mogelijk zelfstandig naar het toilet kunnen.
Het protocol voor toiletgang ouderen
Een protocol voor toiletgang ouderen draagt bij aan het stimuleren van een zo lang mogelijk zelfstandige toiletgang. Als eerste moeten medische problemen voor eventuele incontinentie uitgesloten worden. Voor zover de oudere dit oppakt vervolgt het toiletgang protocol met instructies over toilethouding en uitplassen.
Daarna is het van belang de oudere zoveel mogelijk te attenderen op de toiletgang en erop toe te zien dat de oudere daar ook gehoor aan geeft. Ook moet er gekeken worden of er huidverzorging nodig is.
Als volledig zelfstandige toiletgang niet meer mogelijk is volgt het protocol ondersteunen bij toiletgang. Dat protocol is er zowel voor de ondersteunende die de aanvaardbare fysieke belasting niet mag overschrijden. Maar uiteraard ook voor de cliënt voor wie de ondersteuning zo min mogelijk fysiek en mentaal ongemak moet opleveren.
Alle hulpmiddelen voor toiletgang ouderen
Als hulp bij toiletgang wenselijk is zijn er hulpmiddelen voor toiletgang. Hulpmiddelen bij toiletgang kunnen bijvoorbeeld de route naar het toilet te verkorten. Of de fysieke belasting voor de ondersteuner verlagen. Een hulpmiddel toiletgang kan zijn een po of een passieve tillift.
We zetten alle hulpmiddelen toiletgang ouderen op een rijtje.
Voor een zolang mogelijk zelfstandige toiletgang:
- Vaste looproute naar het toilet
- Rolstoeltoegankelijk toilet
- Toiletbeugels en handgrepen
- Sta op toilet
- Draaibaar toilet
- Overzet toiletstoel
- Toiletframe
- Aan- en uitkleedmiddelen
- Antislip materialen op het toilet en de vloer
Voor ondersteuning bij de toiletgang:
- Sta op toilet
- Draaibaar toilet
- Actieve tillift toiletgang (wanneer de cliënt nog wel een goed evenwicht heeft en zelfstandig kan staan)
- Passieve tillift toiletgang (wanneer de cliënt geen sta-functie meer heeft)
- Toiletrolstoel
Voor ondersteuning wanneer de toiletgang niet meer mogelijk is:
- Po
- Postoel
- Incontinentieverband / matras- en stoelbeschermers / ondergoed
- Urinaal / bedpan
Verstoorde toiletgang? Toiletgang stimuleren doe je zo
Een verstoorde toiletgang ontstaat vaak doordat je niet goed naar je lichaam luistert. Je gaat niet op het moment dat je aandrang voelt en zo wordt niet alleen je ontlasting harder, maar je lichaam gaat ook minder had zijn best doen om signalen af te geven.
Leer je dus goed luisteren naar je lichaam. Onderzoek toont aan dat veel ouderen in een zorginstelling hun toiletgang uitstellen om het zorgpersoneel niet of minder te belasten. Dit zorgt er op de langere termijn alleen maar voor dat je nog meer zorg nodig hebt.
